Alto-Piemonte degustatie in Mechelen

[wvd]

   
Afgelopen woensdag begeleidde ik een proeverij Alto-Piemonte voor een groep enthousiaste wijnvrienden. Het zijn fervente amateurs met de nodige achtergrond. De meesten van hen hebben ook heel wat topwijnen in hun kelders, bezoeken wijnstreken, enz., om maar even het niveau van de proevers te schetsen.
De wijnen (behalve Bianko & Maggiorina) werden rond 19.30 uur dubbel gedecanteerd voor de start van de proeverij rond 20.00 uur. Ik serveerde de wijnen destijds blind in flights van 2 wijnen en ze werden besproken per flight. Dit betekende natuurlijk dat de gastheer wist wat de 2 laatste wijnen waren, maar ja... Na elke flight vroegen we naar ieders voorkeur. De meesten van hen hadden geen of heel weinig ervaring met Alto-Piemonte (alweer, behalve de gastheer). Geen formele nota's genomen aangezien ik de zaak begeleidde, dus dit is uit het hoofd.
We begonnen met Le Piane Blanko 2020 als "mise en bouche" / aperitief, geserveerd aan 10°C, maar in kleine hoeveelheden was die snel wat warmer. Iedereen rond de tafel vond de wijn echt mooi was lichtelijk verbaasd toen ik de prijs van amper een dikke €20 onthulde.
De wijnen werden niet geserveerd in de volgorde op de foto. (dat zou te gemakkelijk zijn geweest voor de gastheer om erachter te komen...

Flight 1:
1) Ottovini Bramaterra La Valigia 2013
2) Colombera@Garella Cascina Cottignano 2013
Ik koos ervoor om hiermee te beginnen, omdat ik een soort "schok effect" wou creëren. Ik kende de eerste wijn niet (gastheer koos de wijnen) en dat bleek de minste van de avond. De wijn had een zweem van muf zoals oud rot hout, maar ik vermoedde een beetje TCA, al viel het mee in de mond. Een van de gasten, een ex-professional, was het met mij eens, dus oordeel voorbehouden. Ik ken de C&G als een behoorlijk strenge wijn met hoge zuren en het werkte om het publiek te choqueren: licht geschokte gezichten, gastheer begon enigszins in paniek te raken dat het een pijnlijke avond zou worden. Maar de wijn was wel erg puur van fruit en eigenlijk nog vel te jong want hij mistte nog body en rondheid om zuren en tannines te compenseren.

Flight 2:
3) Pietro Cassina Coste della Sesia Cà daj Tass 2012
4) Pietro Cassina Lessona Tanzo 2012
Zelfde producent in hetzelfde jaar om te kijken of de Lessona het extra geld waard is. Beide wijnen toonden zich mooi en al toegankelijk, de CdS meer open, aromatischer en kreeg in het begin veler voorkeur, maar dat veranderde naar de Lessona die veel geconcentreerder is en heeft duidelijk veel meer lengte, een betere wijn. De CdS is op dronk, de Lessona staat nog aan het begin.

Flight 3:
5) Tenuta Sella Lessona Omaggio a Quintino Sella 2010
6) Antichi Vigneti di Cantalupo Ghemme Collis Carellae 2008
Twee totaal verschillende wijnen, allebei erg lekker. Er was wat discussie over de Lessona, in het begin een aroma dat aan verbrand plastiek deed denken, maar dat klaarde later wel wat op. Na wat walsen kwam voerde een fruitige elegantie de boventoon, een wijn met een echt goede lengte die ik toch sterk prefereerde tegenover de Lessona van Cassina. Helaas werd hij totaal overklast door de Ghemme. Totaal anders, meer "aardse" aroma's, geweldige body en lengte, echte intensiteit, geweldige wijn, ongetwijfeld en nu reeds perfect te drinken. Mijn WOTN (op dat moment)

Intermezzo:
7) Le Piane Maggiorina 2019
Na het eerste deel wou ik het gehemelte van de proevers wat verfrissen met deze jonge, fruitige wijn vol charme. Deze Maggiorina is meestal een allemansvriend als je dat kan zeggen van een Alto-Piemontees. Ik zou zeggen "tot mijn verbazing", maar het was precies zoals ik had verwacht: iedereen hield van deze wijn en men kon amper geloven dat dit aan minder dan € 20 over de toonbank gaat.

Flight 4:
8) Antoniolo Gattinara Riserva 2016
9) Nervi Gattinara 2015
Dit was geen eerlijke strijd. In vergelijking was de Nervi een elegante wijn met puur met en zuiver mooi fruit en enige lengte, maar hij werd volledig weggeblazen door de Antoniolo waarvan ik nauwelijks kon geloven dat het de "gewone" Gattinara was! Veel diepere kleur, intenser fruit, veel meer gelaagde neus, maar het is vooral in de mond dat het enorme klasseverschil duidelijk werd. Veel voller, krachtiger, intenser en langer. Deze wijn heeft zeker nog een lange weg te gaan, maar, een beetje zoals menig Barolo/Barbaresco's van dat jaar, is hij nu al onweerstaanbaar. Mis deze niet (als je hem kan vinden).

Flight 5:
8) Nervi Gattinara Molsino 2013
9) Antoniolo Gattinara Riserva Osso San Grato 2009
Op dat moment was het grootste deel van het publiek ervan overtuigd dat Alto-Piemonte hun volle aandacht verdient en met deze 2 zijn we (opnieuw) bij de echt grote wijnen aanbeland. Ik plaatste de Molsino eerst omdat ik dacht dat hij lichter, eleganter, meer geparfumeerd zou zijn en dat was inderdaad het geval. Een subliem, intens en gelaagd bouquet dat mij en vele anderen aan Pinot Noir deed denken. De Antoniolo was minder exuberant, ingetogen zelfs, duidelijk meer gesloten open ondanks het dubbele decanteren. Maar ja, ik ben een volgeling van JMQ's axioma "la bouche avant le nez", wat betekent dat hoe mooi het bouquet ook is, het is in de mond dat de ware kwaliteit van een wijn dient beoordeeld, enkel dan merk je het reële niveau, de kwaliteit van de wijn. Osso San Grato 2009 heeft misschien nog een paar jaar nodig om volledig tot bloei te komen, maar je kunt zijn grootsheid niet ontkennen, dit is een grandioze wijn. Mijn tweede WOTN.

Flight 6:
8) Le Piane Boca 2008
9) Le Piane Boca 2007 Plinius I
Aangezien alle Gattinara's 100% Nebbiolo waren, besloot ik Boca voor de laatste serie te houden, in de hoop dat ze niet zouden worden overklast door de pure Nebbiolo's. Dat was niet echt het geval... In feite waren dit allebei nog "jonge" wijnen. Misschien hadden we een andere, zelfs jongere jaargang moeten kiezen want 2008 is een heel groot jaar, maar het evolueert met de snelheid van een gletsjer.... Een complexe, licht kruidige neus, minder van het cremeuze van de Osso San Grato, maar wat een intensiteit in de mond, wat een energie, alsof er elektriciteit in zat en lang, heel, heel lang. Zou mijn derde WOTN zijn geweest, ware het niet... dat daarna de Plinius kwam. Die heeft alles wat de Boca heeft, alleen meer van alles: dikker, intenser, langer, mijn absolute WOTN.
In 2007 merkte Christoph Künzli dat de wijn in één foeder zich een beetje anders gedroeg dan de andere en hij besloot om dit even apart te houden en wat verder te laten rijpen om te zien hoe het zou evolueren. Dat bleek een erg goede gok en de wijn werd apart gebotteld, een soort Super-Boca. Sindsdien kwam er geen Plinius meer, tot 10 jaar later in jaargang 2017 die nu net gereleased wordt. Ik heb die wijn geproefd bij Vinitaly en zal hem opnieuw proeven (en laten proeven wellicht) zodra hij binnenkomt, maar ik denk nu dat het de of toch één van de grootste wijnen is die ik al proefde uit Alto-Piemonte en dat wil toch wat zeggen.
Conclusie van de proeverij: Alto-Piemonte is een beetje een acquired taste ttz. het zijn geen wijnen naar ieders smaak, ze zijn niet de gemakkelijkste, zeker jong niet, ze hebben ook niet die "directe impact" die Barolo / Barbaresco kunnen hebben en meestal zijn ze ook wat lichter (ook in alcohol), maar ze zijn subtieler, genuanceerder, hebben een intrigerend kantje en laat dat nu net zijn waar ik naar op zoek ben.

[Thomas]

Mooie line up en mooie regio. Ik heb die Bramaterra La Valigia al eens geproefd op de wijnbeurs in Gentbrugge. Als ik met niet vergis is dat een wijn waarbij de mannen van Vini Fratelli Ranft zelf betrokken zijn. Ik was erg benieuwd omdat ik meerdere kennissen van op Vivino hierop had zien stoefen (geoefende proevers gaven dit 4,5 sterren), maar de wijn die me geserveerd werd had een gelijkaardig probleem met wat je beschrijft.